معرفی عملکرد اندامهای هوایی درختان
درختان متشکل از سه بخش عمده شامل ریشه، تنه و شاخ و برگ هستند. شاخ و برگ قسمت عمده اندامهای هوایی را تشکیل داده و برگها که عامل فتوسنتز و تولید غذای اصلی هستند روی شاخسار درخت قرار میگیرند. ریشه وظیفه جذب آب، جذب عناصر غذایی و استقرار و استحکام درخت را در خاک و بستر به عهده دارد. تنه بخش مهم در نگهداری اندامهای هوایی، رساندن عناصر غذایی به شاخ و برگ و یا به ریشه را دارد.

شکل- اندامهای مختلف یک درخت
چنانچه هریک از این بخشها و اندامهای درخت به درستی وظیفه خود را انجام ندهند، رشد و نمو درخت دچار اختلال شده و بتدریج مرگ درخت را در پی خواهد داشت.
دلیل شستشوی درختان
- برگها وظیفه فتوسنتز و تهیه غذای مورد نیاز درخت از شیره خام و جذب شده از ریشه درخت را به عهده دارد. درختان سرو و سوزنی برگ فاقد خزان بوده و برگهای آنها متراکم و به طور دائم روی درخت میباشد. یکی از ویژگیهای درختان سرو میزان جذب زیاد گرد و غبار و تلطیف هواست. اما در طولانی مدت وجود گرد و غبار روی برگها موجب کاهش فتوسنتز درخت میشود. لذا شستشوی درختان به ویژه در فضای سبز شهری بسیار ضروری است.
- از طرف دیگر اغلب درختان دارای آفاتی مثل کنههای تارتن و شپشکها میباشند. این موجودات با قطعات دهانی خود از شیره برگها تغذیه میکنند. کنهها ضمن تغذیه از برگ سرو، برای محافظت خود تارهای ریزی را روی برگ میتنند که جذب گرد و غبار را بسیار زیاد میکند. چنانچه با این آفات مبارزه نشود، خسارت وارد شده به درخت بسیار شدیدتر خواهد شد. برطرف کردن گرد و غبار و مبارزه با کنه و شپشک روی درختان از طریق روش غیرشیمیایی توصیه میگردد.
- بخشی از تغذیه درختان از طریق محلولپاشی غذایی روی آنها انجام میشود. وجود گرد و غبار روی برگها مانع جذب عناصر غذایی شده و به شدت هدر رفت کود مایع را به دنبال خواهد داشت. به عبارت دیگر محلولپاشی غذایی بدون شستشوی درختان تاثیری نخواهد داشت.
نحوه شستشوی صحیح درختان و مبارزه با آفات مکنده
- شستشوی درختان برای آفت زدایی و حذف گرد و غبار دو بار در سال انجام شود.
- برای شستشو از مایع صابون همراه با روغن خوراکی میتوان استفاده کرد. بهتر است از محلول شستشوی تجارتی به نام پالیزین و یا فراوردههای مشابه که در بازار یافت میشود، میتوان استفاده کرد. غلظت پیشنهادی به میزان دو در هزار میباشد. این مایع روغنی-صابونی بوده و به عنوان یک ماده ارگانیک مجوز داشته و از هیات نظارت بر آفتکشها نیز اجازه مصرف دارد.
- برای عملیات ابتدا مقداری آب داخل مخزن سمپاش ریخته شده و سپس محلول شستشو به آن اضافه شود. بعد از هم زدن به نحوی که کف نکند، مابقی آب به مخزن اضافه شود.
- درخت با آب پاش با فشار بالا و حتیالامکان از قسمت بالا به سمت پایین کاملا شسته شده و از شاخ و برگ آن آب به سمت پایین جریان داشته باشد. توصیه میشود برای شستشوی بهتر درختان با ارتفاع زیاد از بالابر استفاده شود. به این روش چنانچه شپشکهایی روی درختان به مقدار کم وجود داشته باشد، نیز از بین میروند و احتیاجی به سمپاشی نخواهد بود.
- شستشو در هوای خنک انجام شودو قسمتهایی که در سایه هستند نیز در اولویت میباشند. شستشو برای کلیه درختان انجام شود. حتیالامکان در مرداد ماه شستشو انجام نشود. بعد از شستشوی درختان میتوان عملیات محلولپاشی غذایی را انجام داد. به این طریق میزان جذب مواد غذایی و تنفس درختان به نحو مطلوب انجام خواهد شد.
- توصیه میشود لابلای شاخهها به خصوص محل اتصال شاخهها به تنه نیز با فشار آبپاش شسته شده و برگهای خشک و گل و لای رسوب کرده در لای شاخهها، تخلیه شود.